In Nederland hebben ouders van jonge kinderen recht op ouderschapsverlof. Dit recht houdt in dat een ouder totdat het kind 8 jaar is tijdelijk minder mag werken om tijd te besteden aan het gezin.
Vanaf 2 augustus 2022 gelden er nieuwe regels voor het ouderschapsverlof. Vanaf dan geldt de Wet betaald ouderschapsverlof.
Het verschil? Volgens de huidige wetgeving is het ouderschapsverlof onbetaald. De Wet betaald ouderschapsverlof brengt daar verandering in.
Wat is ouderschapsverlof?
Als een werknemer een kind krijgt, zijn er verschillende soorten verlofmogelijkheden.
De vrouwelijke werknemer heeft in verband met de zwangerschap en bevalling recht op minimaal 16 weken betaald verlof (zwangerschaps- en bevallingsverlof). De andere ouder heeft vanaf de eerste dag na de bevalling recht op één week betaald geboorteverlof.
Er is sinds een tijdje ook nog zoiets als ‘aanvullend geboorteverlof’. Dit kan de partner opnemen in de eerste zes maanden na de bevalling. Het aanvullend geboorteverlof bedraagt maximaal vijf weken. Tijdens het aanvullend geboorteverlof bestaat recht op doorbetaling van 70% van het (maximum dag)loon.
Ouderschapsverlof is iets anders. Zowel mannen als vrouwen kunnen ouderschapsverlof aanvragen. Beide ouders hebben dus recht op ouderschapsverlof.
Dit alles is geregeld in de Wet arbeid en zorg (Wazo).
Wanneer kan de werknemer gebruik maken van ouderschapsverlof?
Zolang het kind nog niet ouder dan 8 jaar is heeft de werkende ouder recht op ouderschapsverlof. Er hoeft geen sprake te zijn van een specifieke reden voor het verlof. Zo kan de werknemer het bijvoorbeeld ook gebruiken om op vakantie te gaan met het gezin.
Hoe lang duurt het ouderschapsverlof?
Het ouderschapsverlof duurt maximaal 26 weken en is – nu nog – onbetaald.
De werknemer mag in principe zelf bepalen hoe hij/zij het verlof indeelt. Gebruikelijk is dat de werknemer iedere week een aantal verlofuren opneemt, bijvoorbeeld één dag. Maar de werknemer mag er ook voor kiezen een half jaar achter elkaar vrij te nemen.
Heeft de werknemer recht op loon?
Het recht op loon bij ouderschapsverlof is in bepaalde gevallen geregeld bij arbeidsovereenkomst of cao. Een wettelijke plicht daartoe bestaat op dit moment niet.
Wat gaat er veranderen met de Wet betaald ouderschapsverlof?
Met de Wet betaald ouderschapsverlof krijgen ouders recht op een uitkering over een gedeelte van het verlof. Het gaat om de eerste 9 weken verlof. Voorwaarde is dat het verlof in het eerste levensjaar van het kind moet zijn opgenomen. Bij adoptie gaat het om de eerste 9 weken verlof in het eerste adoptiejaar, mits het kind niet ouder is dan 8 jaar.
Deze kosten betaalt het UWV. De uitkering bedraagt begin 2022 nog 50% van het (maximum dag)loon. In het Coalitieakkoord 2021-2025 staat het voornemen dit te verhogen naar 70%.
De werknemer moet de aanvraag bij de werkgever indienen. Het is vervolgens aan de werkgever om contact op te nemen met het UWV.
Geen overgangsrecht
Er geldt geen overgangsrecht. Ouders die op 2 augustus 2022 een kind hebben jonger dan 1 jaar, die een arbeidsovereenkomst hebben én het onbetaald ouderschapsverlof van 26 weken nog niet (volledig) hebben genoten, kunnen alsnog aanspraak maken op betaald ouderschapsverlof.
Ga terug naar het overzicht